donderdag 27 maart 2014

Beeldcultuur



In de film tekent Blu zichzelf als Vitruviusman.
Vitruvius is een Italiaanse architect. Hij toonde zich een groot voorstander van de proporties van het menselijk lichaam als basis voor de ideale maatverhoudingen van een gebouw. In zijn boek de Architectura beschreef hij een stelsel van lichaamsverhoudingen. De bekendste tekening van een Vitruvius man is gemaakt door Leonardo da Vinci. De Vitruviusman wordt gezien als een symbool van het humanisme, met de mens als middelpunt van het heelal.
Het is grappig dat Blu, die in de film veel menselijke eigenschappen vertoont en zich minder laat leiden door gevoel en instinct, zich in de film als Vitruviaanse vogel tekent.


 


 


woensdag 26 maart 2014

Samba

De Nieuwe Wereld (de continenten die vanaf 1492 door de Europeanen werden ontdekt, Noord- en Zuid Amerika) werd van origine bevolkt door allerlei indianenstammen. Europese overheersers vermoordden vele indianen. Anderen werden als slaaf te werk gesteld op plantages. Vanuit onder meer de Portugese koloniën Mozambique en Angola werden Afrikaanse slaven verscheept naar Brazilië.

De Braziliaanse muziek vormt een samensmelting van de Indiaanse, Europese en Afrikaanse cultuur. Hoewel de specifieke bijdrage van de drie culturen moeilijk te achterhalen is, doen bepaalde Braziliaanse instrumenten denken aan elementen uit de Portugese volksmuziek en is het ritme van de Samba zonder twijfel afkomstig uit Afrika.

Wanneer voor het eerst de term 'Samba' is gebruikt, is onbekend. De dans en muziek die nu 'Samba' wordt genoemd, werd eerst 'Maxixe' of 'Tango Brasileiro' genoemd. 

De Samba kent vele variaties, die allemaal hun eigen tradities, ritme, tempo en sfeer kennen. Toch kunnen in zijn algemeenheid wel een aantal kenmerken van een Samba worden gegeven:

  • De Samba wordt met name gekenmerkt door 'de ritmische structuur van de syncope'. Dit houdt in dat het ritme en de maat van de muziek niet samenvallen. De 'normale' accenten in de muziek worden verlegd, waardoor er een uitdagend ritme ontstaat. Dit ritme, de dans, van de Samba is allesbepalend. De melodie is ondergeschikt en de tekst is een bijkomstigheid. De Samba heeft zo'n 50 - 54 measures per minute (mpm), ofwel aantal maten per minuut. Om het ritme van de Samba te creëren worden hoofdzakelijk slaginstrumenten gebruikt.
  • De Samba is een uitbundige, levendige dans. Om het specifieke karakter van de Samba neer te zetten, is het van belang dat de dansers een flirterige, overdreven en vrolijke interpretatie aan hun dans geven.
     
  • De figuren die tijdens de Samba worden gedanst, worden gekenmerkt door de 'Samba tic', een beweging die wordt bereikt door het kantelen van de bekken en een 'bounce' beweging, een op en neergaande beweging, afkomstig vanuit de heupen, knieën en enkels. De bewegingen in de Samba zijn kort en snel en gaan vloeiend in elkaar over. De Samba is daarnaast een progressieve dans. Als paren de Samba dansen, maken zij gebruik van de gehele dansvloer. De dansvloer wordt gezien als 'optochtvloer'.




    De Samba wordt heden ten dage met name geassocieerd met het uitbundige Braziliaanse carnaval in Rio de Janeiro, vrolijkheid, plezier en zomer.


 

Achtergrond en keuzes van de makers

De regisseur van de film Rio is Carlos Saldanha. Hij is tevens de regisseur van de succesvolle Ice Age films. Tijdens de periode dat hij deze films maakte bedacht hij het idee voor de film Rio. Deze film is voor hem een persoonlijke film, omdat hij plaats vindt in zijn thuisland Brazilië. De film is voor hem een eerbetoon aan zijn geboorteland.
Het idee voor de film:
In de eerste versie van het verhaal was de hoofdpersoon een pinguin. Dit idee had Saldanha gebaseerd op verschillende nieuwsberichten uit de krant over pinguins die jaarlijks aanspoelen op het strand van Ipanema. Saldanha had zich door deze berichten laten inspireren. Hij vond het een interessant idee dat een buitenlands wezen in Rio zijn hart en ziel vindt in de mix van culturen.
Tegen de tijd dat de regisseur zijn verhaal ging uitwerken heeft hij de pinguin uit zijn verhaal gehaald, omdat er diverse andere films met pinguins uitkwamen (Happy Feet, Surfs Up).
De stad Rio de Janeiro:
In de film heeft Saldanha de stad Rio zo echt mogelijk willen weergeven. Zelf kende hij de stad goed, maar om de sfeer, de gebouwen en het Carnaval zo echt en gedetailleerd mogelijk weer te geven heeft hij zijn animators tijdens het Carnaval meegenomen naar Rio. Tijdens de reis hebben ze alles gedaan wat in de film te zien is. Ze hadden vooraf genoeg materiaal om de highlights van de stad weer te kunnen geven in de film. Ze hebben de reis benut om zich vooral te richten op de details; de stoepen, de telefooncellen, de graffitti, de stijl van de gebouwen, etc.
Carnavalsoptocht:
Tijdens de reis naar Rio hebben de Saldanha en de animators diverse ideeën opgedaan voor de film. In de carnavalsparade waren er een aantal dingen die Saldanha zo leuk vond dat hij ze heeft opgenomen als scenes in de film. Een groep met skaters heeft geresulteerd in de krokodillen op skateboards tijdens de parade in de film en een verdwaalde hond tussen de parade heeft geleid tot het karakter van Luiz, de kwijlende bulldog.
Cameravoering:
Doordat de hoofdpersonen vogels zijn, wordt je in de film regelmatig al vliegend meegevoerd over de stad Rio. Dit leidt tot prachtige vergezichten.



Keuze voor vogels:
In de Zuid Amerikaanse cultuur hebben vogels een speciale betekenis. De voorouders zijn de Native American Pueblo indianen, zij hechtten een symbolische en magische waarde aan de veer. De veren werden gebruikt om te kunnen communiceren met de Heilige geest en ze vertegenwoordigen in de Indiaanse cultuur de kracht van de dondergoden, de lucht en de wind.
Vogelexpert:
Om inzicht te krijgen in de bewegingen en de gedragingen van de vogels hebben de makers een vogel expert van Bronx Zoo geraadpleegd.
Boodschap in de film:
Het verhaal is niet heel diepgaand, het is in hoofdzaak een liefdesverhaal. Wat wel aan de kaak wordt gesteld is de vogelhandel. Er worden nog steeds vele soorten papegaaien in het wild gevangen om vervolgens naar Westerse landen te worden geëxporteerd.

De belangrijkste karakters uit de film

Blu
Blu is een tamme vogel. Hij is als kuiken naar Amerika gesmokkeld en woont bij Linda. Blu is sociaal onhandig, vriendelijk, trouw en tikkeltje onzeker. Blu durft geen nieuwe dingen te ondernemen. Blu kan niet vliegen. 

Jewel
Jewel is het tegenovergestelde van Blu. Zij is een pittig en bijna agressief vrouwtje. Ze is gesteld op haar vrijheid.  Zij doet er alles aan om vrij te komen.

Nigel
Nigel is een gemene kaketoe. Nigel was vroeger een televisiester. Hij helpt zijn eigenaar om Blue en Jewel te vangen.

Pedro
Pedro is een vrolijke vogel die Blue relatieadviezen geeft. Hij is dol op het carnaval en de samba.

Nico
Nico is een vriend van Pedro. Hij houdt ook van het carnaval en de samba. Samen helpen ze Blu in moeilijke en minder moeilijke tijden.

Linda
Linda is de eigenaresse van Blu. Zij zorgt voor hem en wilde in eerste instantie niet naar Brazilie gaan. Ze doet er alles aan om Blu te vinden.

Tulio
Tulio is de ornitholoog. Hij zorgt er voor dat Linda en Blu naar Brazilië komen. Hij wil dat Blu en Jewel gaan paren om uitsterven te voorkomen.

Marcel
Marcel is de eigenaar van Nigel. Hij is ook de leider van de smokkelbende die exotische vogels smokkelen.

Tipa en Armando
Tipa en Armando zijn de helpers van Marcel. Ze zijn heel onhandig en zorgen ervoor dat alles in de soep loopt.

Fernando
Fernando is een weesjongetje. Hij helpt de bende om vogels te vangen. Hij komt tot inzicht dat dit fout is. Hij helpt vervolgens Linda en Tulio om Blu en Jewel te vinden.

Kenmerken van Rio de Janeiro

Landschap
Het landschap van Rio is op een manier nagebootst waarbij de werkelijkheid realistisch gekopieerd is. Wat wel opviel is dat de makers van de film de nadruk hebben gelegd op een tropisch regenwoud in de stad. Zo zie je op de vijfde afbeelding hieronder namelijk dat de vogels vanuit het regenwoud naar de havenkijken. In de werkelijkheid zit er veel meer ruimte tussen haven en regenwoud door het grote stedelijk gebied.
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 Favela's


beschrijft een stedelijk gebied met een lage levensstandaard en waar de bewoners van lage inkomens moeten rondkomen. Vaak wordt de term gebruikt om een typische Braziliaanse krottenwijk  te beschrijven. Hoewel de meeste huizen van steen zijn gebouwd, zijn er ook huizen gebouwd van bijeengesprokkeld hout, (gestolen) verkeersborden en andere materialen
In de film Rio komen de krottenwijken ook aan bod. De vormen van de huizen lijken ook goed op de werkelijkheid.




 
 
 
Christus de verlosser (Cristo Redentor)
Christus de Verlosser is een groot standbeeld van Jezus Christus in de wijk Alto da Boa Vista in de stad Rio de Janeuro. Het beeld is 38 meter hoog en staat op de 710 meter hoge berg Corcovado uitkijkend over de stad Rio de Janeiro.
In de Film Rio wordt er een vliegtocht gemaakt langs het beeld. Er is blije muziek bij te horen en je ziet toeristen rondom het beeld. De makers van de film laten zien dat het beeld een echte trekpleisters is voor  toeristen. Dit is in de werkelijkheid ook zo.

 

 



 

Vogels uit de film en hun leefgebieden.

In de film lijkt het alsof alle vogels oorspronkelijk uit Brazilië komen. Dit is echter niet zo. Alleen Blu en Jewel, Pedro en Rafael komen oorspronkelijk uit Brazilië. Hieronder volgt een korte uitleg met foto's.



Blu en Jewel zijn een Spix Ara’s. Momenteel leven er geen Spix Ara’s meer in het wild. De Spix Ara kwam uit de Brazaliaanse staat Bahai. De vogel is in het wild uitgestorven vanwege de illegale vangst, maar ook vanwege de kwetsbaarheid van de soort.


Pedro is een Roodkuifkardinaal. De roodkuifkardinaal komt voor ten zuidoosten van Brazilië. De Roodkuifkardinaal is een zangvogel.


Nico is een geelbuikkanarie. Geelbuikkanaries komen oorspronkelijk niet voor in Brazilië, maar in het westen van zuidelijke Afrika.

Nigel is een grote geelkuifkaketoe. Grote geelkuifkaketoes komen niet voor in Brazilië. Ze zijn te vinden in Australië.


Rafael is een reuzentoekan. Reuzentoekans komen voor in Brazilië. Reuzentoekans worden niet bedreigd en komen voor in het wild.

Kleurrijke verenkostuums

De koningin van het carnaval in Rio is een vooraanstaand persoon en moet boven haar "onderdanen” uitsteken. Met haar hoge verentooi en brede verenkostuum lukt dat haar uitstekend. Een veer had in de Middeleeuwen de betekenis van belangrijk. Iemand die tot ridder was geslagen, kreeg een veer of pluim op zijn hoed. Een veer heeft ook nog een andere betekenis. Deze stamt uit de tijd dat carnaval nog dicht bij de natuur stond en Carnaval nog een heidens lentefeest was. Een veer werd toen gedragen als vruchtbaarheidssymbool.



Kleuren hadden vroeger veel meer betekenis dan vandaag en waren heel belangrijk als communicatiemiddel. Mensen konden vaak niet lezen of schrijven en gebruikten daarom andere symbolen dan letters, namelijk kleuren. Elke kleur had een symbolische waarde. De kleuren geel, groen en rood worden veel gebruikt in de carnavalskostuums en optochten. Geel staat bijvoorbeeld voor opgewektheid, uitgelatenheid, erotiek, maar ook nijd. Groen symboliseert de jeugdigheid, vrijmoedigheid, levensvreugde, groei en bloei, maar ook voor dwaasheid en onervarenheid. Rood  is de kleur voor deugdzaamheid, ridderlijkheid, vurige liefde, maar ook dood, strijd, oorlog, duivel en vuur. Door sommige carnavalsverenigingen wordt blauw ook wel gebruikt. Enerzijds staat blauw voor Maria en de hemel en anderzijds voor krankzinnigheid.



Oorsprong Braziliaans carnaval

Het Braziliaanse carnaval vindt zijn oorsprong in de 17e eeuw. Het komt waarschijnlijk voort uit de “Entrudo” van Portugal. Dat was een Portugees lente feest, waarbij mensen de straten opgingen met emmers water, limoen en sinaasappels om elkaar te besmeuren. Dit feest liep vaak uit de hand en is meerdere malen verboden geweest. Portugese kolonisten hebben de Entrudo meegebracht naar hun Amerikaanse kolonie, waar het zich vervolgens mengde met inheemse en Afrikaanse tradities. Het gebied dat nu Brazilië is, was vanaf 1500 in Portugese handen. Er werden plantages opgericht waar Afrikaanse slaven gedwongen werden om te werken.
De eerste carnavalsoptochten van Rio de Janeiro begonnen in de 18e eeuw. De hogere klasse begon op straat carnaval te vieren met maskers en kostuums. De vele kleuren zijn waarschijnlijk afkomstig uit Afrikaanse gewoonten. In Afrika bestaat het Egungun festival, waarbij een familie zich helemaal in dezelfde kleur uitdost, op gelijke wijze waarop in Rio de Janeiro groepen dezelfde kleurrijke kostuums dragen. Ook het gebruik om jezelf met veren te versieren, kwam al eerder voor in Afrika.
Brazilië is overheersend katholiek en het Braziliaanse carnaval wordt 40 dagen voor Pasen gevierd. De manier waarop het gevierd wordt heeft bijna niks meer te maken met het katholieke feest. Van oudsher is carnaval een eetfestijn waarin mensen zich vol aten voordat zij aan de vastentijd begonnen. Tegenwoordig is het carnaval in Rio de Janeiro de meest beroemde carnavalsviering ter wereld en trekt het massa’s toeristen aan.

woensdag 5 maart 2014


Plan van aanpak
Datum
Werkzaamheden
Taakverdeling
11-2
Eerste college KZO groep vormen
 
week 9
Blog opzetten
Inventarisaties films op het blog zetten
Persoonlijke motivatie op het blog zetten
Jochem
Iedereen min. 4 films toevoegen
Iedereen eigen motivatie toevoegen
4-3
In het college kiezen we met elkaar 3 films
In overleg met Guido 1 film kiezen
 
week 11
Film kijken
Start inhoudelijk onderzoek
 
15-3
Per mail contact over elkaars bevindingen betreffende inhoudelijk onderzoek.
 
18-3
Bespreken gegevens inhoudelijk onderzoek
Onderzoek voorleggen aan Guido
Brainstormen over lespakket
Taken onderzoek verder verdelen
Uitwerken inhoudelijk onderzoek:
Jochem: kenmerken Rio.
Manouk: muziek en dans.
Sandra: carnaval (kostuums, geschiedenis, veren, kleuren).
Graciella: soorten vogels.
Wendy: maker (achtergrond en ideeën).
 26-3
Bespreken inhoudelijk onderzoek en publiceren op blog.
Taken verdelen voor maken lespakket.
 Jochem: Kijkwijzer.
Graciella: Theorieles.
Sandra: Beeldende Vorming.
Manouk en Wendy: Dans, Muziek en Drama.
 14-4
 Iedereen heeft zijn bijdrage op het blog gezet.
 
 
 Elkaars bijdrage bekijken en laatste dingen
 
 
 afstemmen en puntjes op i zetten.
 
17-4
Presentatie